Sau hơn hai năm dịch Covid-19 hoành hành, mọi người nói nhiều về làn sóng người lao động từ bỏ công việc văn phòng, chuyển sang làm Freelancer và gia nhập “Nền kinh tế Gig”. Vậy nghề Freelancer và Freelance Writer là gì? Liệu công việc tự do là “mỏ vàng” hay chỉ là xu hướng nhất thời?

Tháng 03.2020, Covid-19 xuất hiện gieo rắc sợ hãi trên khắp thế giới. Do phải cách ly, phong toả, người lao động bất ngờ phải thay đổi tình trạng công việc. Người may mắn thì vẫn có thể làm việc tại nhà với phúc lợi như cũ. Người kém may mắn hơn một chút thì bị cắt giờ làm, giảm lương. Còn kẻ xui xẻo thì mất việc.

Bên cạnh nỗi lo về cơm áo gạo tiền, nhân loại nhận ra sức khoẻ của bản thân và những người mình thương yêu mới là điều quan trọng nhất. Họ nhận thấy cái vốn gọi là “công việc ổn định” thật ra lại bất ổn đến nhường nào. Và hơn thế nữa, với sự phát triển vượt bậc của công nghệ, giờ đây người ta không cần phải đến văn phòng mới có thể làm việc hiệu quả.

Và đó cũng là khi mọi người bàn về “Nền kinh tế Gig – Gig Economy”, nơi mọi người làm việc bán thời gian hoặc tạm thời và các công ty có xu hướng thuê người làm việc độc lập, tự do thay vì nhân viên toàn thời gian. Cũng chính vào thời điểm này, nghề Freelancer tạo nên một “cú hit” cực lớn ở khắp mọi nơi.

1. Freelancer là gì?

Freelance hiểu đơn giản là làm việc tự do và người làm Freelance được gọi là Freelancer – người làm tự do. Họ là những người làm việc theo cách thức tự quản, không bị giới hạn về quy định, môi trường, địa điểm, thời gian lẫn nhiệm vụ.

Freelancer kiếm tiền theo dự án (dài hạn hoặc ngắn hạn) với tư cách một “nhà thầu” độc lập. Vì thế, một Freelancer có thể cùng lúc làm việc cho nhiều dự án và nhiều công ty khác nhau. Ngoài ra, nhiều người có công việc toàn thời gian vẫn nhận làm các dự án Freelance để tăng thu nhập.

Nghề Freelancer được xem là đại diện cho phương pháp làm việc tiến bộ: linh hoạt, độc lập, thu nhập không giới hạn và thể hiện được cá tính. Hiện nay, nhiều người định nghĩa mình là “Fulltime Freelancer – người làm việc tự do toàn thời gian”. Họ xem Freelance như một công việc kinh doanh thực thụ và dành thời gian, công sức để phát triển nó.

Các Freelancer thường tìm kiếm dự án thông qua các mối quan hệ hoặc sàn giao dịch việc làm Freelance như:

• Freelancer.com (47 triệu freelancers toàn cầu, tính đến tháng 9/2020)
• Upwork.com (12 triệu freelancers toàn cầu, tính đến tháng 7/2020)
• Fiverr.com (830.000 freelancers toàn cầu, tính đến tháng 5/2019)

Hiện có có rất nhiều công việc Freelance khác nhau, tuỳ thuộc vào chuyên môn và sở thích của bạn:

• Viết lách, dịch thuật
• Thiết kế
• Lập trình
• Marketing, media, PR
• Kế toán, tài chính
• Chụp ảnh, quay video
• Phân tích dữ liệu
• Bán hàng

Dưới đây là bảng so sánh các điểm khác nhau cơ bản giữa nhân viên văn phòng với Freelancer:

2. Freelance Writer là gì?

Freelance Writer là những người viết lách tự do, họ nhận các dự án viết lách theo yêu cầu của khách hàng từ viết báo, tạp chí, quảng cáo, bài PR, kịch bản video, website, blog, bài đăng mạng xã hội, ebook… để tăng thu nhập mà không phụ thuộc vào một công ty hay tổ chức nào. Họ có thể chọn viết bao quát nhiều chủ đề hoặc chuyên viết về một lĩnh vực.

Hiện tại, những công việc viết lách phổ biến nhất bao gồm:

• Blog writing
• Copywriting
• Content writing
• SEO writing
• Social media writing
• Video script
• Email writing

Trong đó, người làm Freelance Writer thường quen thuộc với các phần mềm xử lý văn bản như Microsoft Word hoặc Google Docs; các hệ thống quản lý nội dung (CMS – Content Management System) như WordPress hay các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Instagram, Tik Tok…

Nội dung công việc chi tiết của Freelance Writer bao gồm các bước:

• Xây dựng thương hiệu cá nhân, hồ sơ năng lực (content portfolio)
• Xây dựng vòng kết nối (networking)
• Tìm kiếm khách hàng, dự án
• Quản trị dự án
• Quản lý thời gian
• Nhận yêu cầu công việc (brief) từ khách hàng
• Nghiên cứu thông tin dự án
• Lên kế hoạch nội dung
• Tiến hành viết nội dung
• Nhận phản hồi từ khách hàng và chỉnh sửa
• Thực hiện hoặc phối hợp thực hiện hình ảnh
• Thực hiện hoặc phối hợp thực hiện tối ưu hoá nội dung trên các nền tảng
• Quản lý nội dung trên các nền tảng
• Quản lý hợp đồng, nghiệm thu và thanh toán

3. Vì sao mình chọn nghề Freelance Writer?

Đầu tiên, mình học Marketing, thích viết lách nên quyết định chọn làm Content Writer. Từ những ngày còn ngồi trên ghế giảng đường, mình thường tham gia các dự án sáng tạo nội dung. Sau đó, mình bắt đầu công việc Content Writer tại Agency và có cơ hội được trải nghiệm nhiều lĩnh vực trước khi quyết định nghỉ việc văn phòng và trở thành Freelance Writer toàn thời gian vào Tháng 09/2021.

Nếu bạn còn nhớ, đó cũng là lúc Sài Gòn đang ở đỉnh dịch Covid-19. Toàn thành phố bị phong toả, khắp nơi nhuốm màu lo lắng và sợ hãi. Giai đoạn đó thực sự là một thử thách với mình. Đến một ngày, khi thức giấc với gương mặt ướt nhoè nước mắt, mình nhận ra sức khoẻ thể chất và tinh thần của bản thân đã chạm đáy. Thế là mình quyết định sắp xếp lại thứ tự ưu tiên, dành thời gian cho bản thân và gia đình. Công việc Freelance Writer chính là lựa chọn phù hợp với mình lúc đó.

Thứ hai, mình yêu tự do và làm việc hiệu quả nhất khi được tự quản lý công việc (nhưng không đồng nghĩa mình làm việc nhóm không hiệu quả đâu nhé). Và tính cách này cũng khá phù hợp với viết lách tự do. Công việc mang đến cho mình cơ hội được làm việc mình yêu thích vào thời điểm thích hợp và ở bất kỳ đâu mình muốn, miễn đáp ứng được chất lượng và deadline.

Thứ ba, khác với khi đi làm fulltime với rất nhiều cấp bậc, công việc Freelance sẽ mang đến cho mình một mối quan hệ đối tác với khách hàng mà không phải đối phó với chuyện “chính trị chốn văn phòng”. Nếu làm tốt, khách hàng này còn giới thiệu thêm cho mình nhiều khách hàng khác. Và thế là vòng kết nối networking của mình cũng được mở rộng thêm từng ngày.

Thứ tư, khi chọn làm Freelance Writer, mình có cơ hội rèn luyện tính độc lập, kỷ luật, khả năng quản trị thời gian và dự án. Mình là người tự quyết định mọi khía cạnh công việc của bản thân. Vì thế, nếu không tập tính kỷ luật, chính mình sẽ rất khó rạch ròi giữa công việc và cuộc sống cá nhân, ảnh hưởng đến “work – life banlance” còn nhiều hơn khi đi làm văn phòng. Đặc biệt, làm tự do khiến mình phải tự làm mọi thứ, tự thử, tự sai và tự rút ra bài học kinh nghiệm nên nhờ đó mình học được khá nhiều kỹ năng mới và trở nên trưởng thành hơn.

4. Ưu điểm – Khuyết điểm nghề Freelance Writer

Kết luận

Đến hôm nay mà vẫn đi viết định nghĩa Freelancer và Freelance Writer là gì thì hơi cũ. Nhưng đây là cách mình xây dựng content căn bản cho blog trước khi đào sâu vào những chủ đề khó hơn, mới hơn hay đòi hỏi một góc nhìn khác hơn. Đây cũng là cách mình hệ thống lại kiến thức, quan điểm và kỹ năng để xây dựng công việc Freelance hiện tại hiệu quả hơn. Và khẳng định với bạn, đến giờ công việc Freelance Writer vẫn mang đến cho mình rất nhiều giá trị và mối quan hệ tuyệt vời!

Hy vọng bài viết tuy không mới nhưng chi tiết và cập nhật về nghề Freelancer nói chung và Freelance Writer nói riêng đã cho bạn cái nhìn cụ thể nhất về công việc vừa thú vị vừa thử thách này. Mời bạn đón đọc các bài viết thuộc chuyên mục Freelance Writer tại đây hoặc theo dõi các cập nhật mới nhất tại blog https://gemysix.com/.

Nguồn tham khảo:

• https://vietnamnet.vn/nghe-Freelance-co-thuc-su-la-mo-vang-hai-ra-tien-812336.html
• https://kenh14.vn/5-cong-viec-Freelancer-duoc-gioi-tre-san-lung-thu-nhap-len-toi-30-trieu-dong-thang-20220721163350681.chn
• https://www.investopedia.com/terms/f/Freelancer.asp https://blog.payoneer.com/freelancers/industry-tips-fl/rise-in-freelancing-here-to-stay/

Please follow and like us: